‘Dil, Milletin Varlık Sebebi Değil’: Prof. Yağan’dan Ezber Bozan Çıkış

Akademisyen ve DİERG (Dil ve İnanç Araştırmaları Enstitüsü) Direktörü Prof. Dr. Aziz Yağan, sosyal medya hesabı X üzerinden yaptığı paylaşımla, dil ve millet arasındaki ilişkiye dair yerleşik bir kanıyı hedef aldı. Yağan, “Dil bir milletin varlık sebebidir” ifadesini “yanlış, abartı içeren ve motivasyonu azaltıcı” olarak nitelendirdi.

“Kürtçe Bilmesen de Kürtsün” Vurgusu

Prof. Yağan, ağır asimilasyon sürecinden geçen ve kullanıcısı azalan Kürtçenin varlığının, doğrudan milletin varlık sebebine bağlanmasının hatalı olduğunu belirtti. Bu yaklaşımın, anadilini bilmeyen Kürtlerin kaybedildiği anlamına geleceği ve Kürtçeyi bilmeyenler üzerinde “otoasimilasyonu hızlandırıcı psikolojik etki” yaratabileceği uyarısında bulundu.

Yağan, Kürtçe bilenin bilmeyene bir üstünlüğü veya ayrıcalığı olmadığını net bir dille ifade etti: “Asimilasyon geçmişi yüzünden, Kürt Kürtçe bilmese de Kürttür.” Ona göre asıl mesele, bireyin coğrafyasına ve toplumuna aktif ve kesintisiz emek vermesidir.

Ana Çözüm: Federe Yönetim Modeli

Kürtçenin yaygınlaşması ve resmileşmesi için çaba gösterilmesi gerektiğini kabul eden Yağan, esas paniklenmemesi gereken noktanın değerlerin zayıflaması olduğunu belirtti. Panik yerine, ölçülü ve kontrollü bir yaklaşım çağrısı yaptı.

Yağan’a göre anadili ve diğer bölgesel değerleri kurtaracak yegâne ve en güçlü yol: coğrafi federe yönetim modelidir.

“Yaşayan tek bir Kürt bile Kürtçeyi bilmese de, Kürtçeyi yeniden diriltecek olan coğrafi statüdür yani federe yönetimdir. Asimile olmuş her bir Kürdün de tekrar ‘Kürt de’ hissetmesinin en güçlü yolu federe yönetim modelidir.”

Prof. Yağan, bu modelin sadece Kürtçeyi değil, bölgedeki Arapça ve Türkçe dâhil olmak üzere tüm anadillerinde eğitim taleplerini gidermeyi güvence altına alacağını ve çift veya çok dilli eğitimi kapsayacağını vurguladı.

Kaynak: HABER MERKEZİ